Antartika ve Grönland’deki buzul erimeleri 30 kat arttı
Imbie araştırma kurumu yayınladığı güncel raporda 1992’den 2022’ye kadar Antartika ve Grönland üzerinde 50 uzay aracı ile elde ettiği verileri değerlendirdi. Buz Tabakası Kütle Dengesi Karşılaştırma verilerinde 30 yıl öncesine göre 30 kat artış olduğu tespit edildi.
- | Son Güncelleme:
- | Egeli Gazete
Player yükleniyor...
Kerem Yeğinboy/Egeligazete-Uydu verileriyle Avrupa Uzay Ajansı ve Amerika Uzay Ajansı ile ortak çalışan Imbie araştırma kurumu değerlendirdiği 2022 raporu sonucunda, Dünya'nın buz tabakalarındaki erimesinin hızlanmasının artık açıkça görülebildiğini ortaya koydu. Araştırma ekibinin hesapları, gezegenin donmuş kutuplarının 1992 ile 2022 yılları arasında 7,560 milyar ton kütle kaybettiğini gösterdi.
Rapordaki veriler en kötü erime yıllarından yedisinin geçtiğimiz on yıl içinde meydana geldiğini söylüyor. Araştırma, Grönland ve Antarktika'daki kütle kaybının şu anda tüm deniz seviyesindeki yükselmenin dörtte birinden sorumlu olduğunu söylüyor. Bilim insanları bu katkının 30 yıl öncesine göre beş kat daha fazla olduğunu açıkladı.
Araştırmalar 1992’den beri süren 50 uzay aracının gözlemlerine dayanıyor
Küresel ısınmayla ilgili son değerlendirme Buz Tabakası Kütle Dengesi Karşılaştırma Çalışması (Imbie)’den geldi. ABD ve Avrupa uzay ajansları tarafından desteklenen bu proje, gezegenin buz tabakalarının durumuna ilişkin düzenli değerlendirmeler yayınlıyor. Imbie’nin yayınladığı üçüncü raporda, önceki çalışmalarda olduğu gibi mevcut tüm uydu ölçümlerini derlemiş ve gözden geçirmiş. Rapor 1992'den bu yana yörüngede bulunan 50 kadar uzay aracının gözlemlerini içeriyor.
Erimelerin üçte ikisi Grönland’de, üçte biri Antartika’da gerçekleşti
Imbie verileri, 1992 senesinin buzun yüksekliğini ve hızını incelemek için en uygun yörünge araçlarının kutuplar üzerinde rutin olarak uçmaya başladığı yıl olduğunu söylüyor. Çalışma dönemi boyunca Grönland ve Antarktika'dan kaybolan 7,560 milyar ton buz, deniz seviyelerini 21 mm yükselttiği söylendi. Araştırmacı ekip bu durumun neredeyse üçte ikisinin (13,5 mm) Grönland'daki erimeden kaynaklandığını, üçte birinin de (7,4 mm) Antarktika'daki erimeden sonuçlandığını söylüyor.
Buzul seviyeleri ve fok sayıları
Son değerlendirmeye öncülük eden Birleşik Krallık Kutup Gözlem ve Modelleme Merkezi'nden (CPOM) Dr. Inès Otosaka BBC News’e yaptığı açıklamada "Tüm bunların dünyanın dört bir yanındaki kıyı toplulukları ve bu toplulukların sel ve erozyona maruz kalma riskleri üzerinde derin etkileri var. Buz tabakalarının fok sayısının yükselmesine gelecekte yapacağı katkıya ilişkin sağlam tahminlere sahip olmamız gerçekten çok önemli. Böylece ne olduğunu anlamaya ve hafifletme planlarını yapmaya başlayabiliriz" dedi.
2019 yılında 612 milyar tonluk erime gerçekleşti
Bilim insanları buz tabakalarının toplam 612 milyar ton kaybettiği 2019 yılının, erimenin en kötü olduğu yıl olduğunu söyledi. Kuzey Kutbu’nda 2019 yılında eriyen 444 milyar tonluk buz kütlesinin 2019 yazında yaşanan olağan üstü sıcak hava dalgası sonucu olduğunu açıklandı.
Kıtalarda tutulan su miktarında değişiklik
Araştırmalar, Antarktika'daki erimenin ağırlıklı olarak yarımada bölgesinde, Güney Amerika'ya doğru uzanan kara parçası ve kıtanın batısında, buz sınırının nispeten sıcak okyanus suları tarafından aşağıdan yenildiği yerlerde gerçekleştiğini gösterdi. Deniz seviyesinin yükselmesinde, daha sıcak bir dünyada suyun termal genleşmesi, buz tabakalarının dışındaki buzullardan eriyen suların akması ve kıtalarda tutulan su miktarındaki değişiklikler gibi bir dizi faktörden kaynaklandığı belirtildi.
Büyük bir psikolojik değişiklik olacak
Veriler, 90'lı yılların başında buz tabakalarının erimesinin toplam deniz seviyesi yükselmesine bütçesinin sadece küçük bir kısmını (%5,6) oluşturduğunu gösteriyor. Şimdi ise dörtte birinden fazlasından (%25,6) sorumlu. Beş katlık bir artış söz konusu. Imbie’nin kurucusu Profesör Andrew Shepherd "Hızlanan buz tabakası kayıpları, önümüzdeki on yıl içinde deniz seviyesindeki yükselme oranında belirgin bir artışla karşı karşıya olduğumuz anlamına geliyor," diyor Prof.Andrew Shepherd , "Hızlanan buz tabakası kayıpları, önümüzdeki on yıl içinde deniz seviyesinin yükselme hızında belirgin bir artışa baktığımız anlamına geliyor. Geçtiğimiz on yıllarda bu oran yılda yaklaşık 3 mm idi. Yakında, yılda 4 mm, 5 mm, 6 mm göreceğiz. Bu alıştığımızdan büyük bir psikolojik değişim olacak" açıklamalarında bulundu.
Araştırmalar 1992’den beri süren 50 uzay aracının gözlemlerine dayanıyor
Küresel ısınmayla ilgili son değerlendirme Buz Tabakası Kütle Dengesi Karşılaştırma Çalışması (Imbie)’den geldi. ABD ve Avrupa uzay ajansları tarafından desteklenen bu proje, gezegenin buz tabakalarının durumuna ilişkin düzenli değerlendirmeler yayınlıyor. Imbie’nin yayınladığı üçüncü raporda, önceki çalışmalarda olduğu gibi mevcut tüm uydu ölçümlerini derlemiş ve gözden geçirmiş. Rapor 1992'den bu yana yörüngede bulunan 50 kadar uzay aracının gözlemlerini içeriyor.
Erimelerin üçte ikisi Grönland’de, üçte biri Antartika’da gerçekleşti
Imbie verileri, 1992 senesinin buzun yüksekliğini ve hızını incelemek için en uygun yörünge araçlarının kutuplar üzerinde rutin olarak uçmaya başladığı yıl olduğunu söylüyor. Çalışma dönemi boyunca Grönland ve Antarktika'dan kaybolan 7,560 milyar ton buz, deniz seviyelerini 21 mm yükselttiği söylendi. Araştırmacı ekip bu durumun neredeyse üçte ikisinin (13,5 mm) Grönland'daki erimeden kaynaklandığını, üçte birinin de (7,4 mm) Antarktika'daki erimeden sonuçlandığını söylüyor.
Buzul seviyeleri ve fok sayıları
Son değerlendirmeye öncülük eden Birleşik Krallık Kutup Gözlem ve Modelleme Merkezi'nden (CPOM) Dr. Inès Otosaka BBC News’e yaptığı açıklamada "Tüm bunların dünyanın dört bir yanındaki kıyı toplulukları ve bu toplulukların sel ve erozyona maruz kalma riskleri üzerinde derin etkileri var. Buz tabakalarının fok sayısının yükselmesine gelecekte yapacağı katkıya ilişkin sağlam tahminlere sahip olmamız gerçekten çok önemli. Böylece ne olduğunu anlamaya ve hafifletme planlarını yapmaya başlayabiliriz" dedi.
2019 yılında 612 milyar tonluk erime gerçekleşti
Bilim insanları buz tabakalarının toplam 612 milyar ton kaybettiği 2019 yılının, erimenin en kötü olduğu yıl olduğunu söyledi. Kuzey Kutbu’nda 2019 yılında eriyen 444 milyar tonluk buz kütlesinin 2019 yazında yaşanan olağan üstü sıcak hava dalgası sonucu olduğunu açıklandı.
Kıtalarda tutulan su miktarında değişiklik
Araştırmalar, Antarktika'daki erimenin ağırlıklı olarak yarımada bölgesinde, Güney Amerika'ya doğru uzanan kara parçası ve kıtanın batısında, buz sınırının nispeten sıcak okyanus suları tarafından aşağıdan yenildiği yerlerde gerçekleştiğini gösterdi. Deniz seviyesinin yükselmesinde, daha sıcak bir dünyada suyun termal genleşmesi, buz tabakalarının dışındaki buzullardan eriyen suların akması ve kıtalarda tutulan su miktarındaki değişiklikler gibi bir dizi faktörden kaynaklandığı belirtildi.
Büyük bir psikolojik değişiklik olacak
Veriler, 90'lı yılların başında buz tabakalarının erimesinin toplam deniz seviyesi yükselmesine bütçesinin sadece küçük bir kısmını (%5,6) oluşturduğunu gösteriyor. Şimdi ise dörtte birinden fazlasından (%25,6) sorumlu. Beş katlık bir artış söz konusu. Imbie’nin kurucusu Profesör Andrew Shepherd "Hızlanan buz tabakası kayıpları, önümüzdeki on yıl içinde deniz seviyesindeki yükselme oranında belirgin bir artışla karşı karşıya olduğumuz anlamına geliyor," diyor Prof.Andrew Shepherd , "Hızlanan buz tabakası kayıpları, önümüzdeki on yıl içinde deniz seviyesinin yükselme hızında belirgin bir artışa baktığımız anlamına geliyor. Geçtiğimiz on yıllarda bu oran yılda yaklaşık 3 mm idi. Yakında, yılda 4 mm, 5 mm, 6 mm göreceğiz. Bu alıştığımızdan büyük bir psikolojik değişim olacak" açıklamalarında bulundu.
YORUMLAR
Yorum Yap