CHP'li Arslan: "60 yılda Rusların cebine 284 milyar dolar girecek"

Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Ednan Arslan; Türkiye Büyük Millet Meclisi
Genel Kurulu’nda “Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”
üzerine konuştu. Görüşülen teklifin; madenlerimizi, kıyılarımızı, enerjimizi ilgilendiren 7 temel
kanunda değişiklik öngördüğünü ifade eden Arslan, getirilen teklifi sipariş olarak nitelendirdi,
iktidarın yasa yapma yöntemini eleştirdi, “siparişle yasa yapıyoruz, çünkü bu yasa tekliflerinin
müellifi, buradaki ne ilk imzacıdır ne de bu kanunu bu teklifi savunanlardır. Bu yasalar bu
teklifler sarayda siparişle yazılıyor, önümüze getiriliyor komisyonlardan alelacele geçiriliyor.
Ondan sonra da yasa yaptık diyerek bu işler yasalaşıyor.” dedi. Arslan’ın konuşması şöyle;

BİR İŞTE YASAL ZORUNLULUK YOKSA GÖNÜLLÜLÜK VAR İSE O KURAL İŞLEMEZ
“Sayın Başkan değerli Milletvekilleri madenlerimizi kıyılarımızı enerjimizi ilgilendiren 7
temel kanunda değişiklik öngören bir torba kanun teklifiyle tekrar karşı karşıyayız.
Şüphesiz bu teklifin en önemli kısımlarından biri UMREK ile ilgili olan maddelerdir.
Eğer teklif yasalaşırsa bu şekliyle 4. grup madenler dışındaki madenlerde UMREK koduna
göre raporlama zorunluluğu ortadan kalkacak ve 4. grup madenler dışındaki madenlerde
artık gönüllülük esasına göre raporlama yapacaklardır.

Şimdi buradan değerli milletvekillerine şunu sormak isterim. Hepinizin bildiği gibi iki
yılda bir zorunlu araç muayenesi var değil mi? Eğer bir yasal zorunluluk olmasa kendimizi
taşıdığımız, ailemizi çocuklarımızı taşıdığımız araçlarımızı gönüllü olarak gidip muayene ettirir
miyiz? Ben ettirmeyeceğimizi düşünüyorum. Eğer bir işte yasal zorunluluk yoksa gönüllülük
var ise bizim ülkemizde o kural işlemez. Ve göreceksiniz 4. grup maden dışındaki hiçbir
maden bundan sonra raporlama UMREK’e göre bir raporlama yapmayacaktır. Ve bunun da
acı sonuçlarıyla maalesef ama diyorum maalesef, yüzleşmek zorunda kalabiliriz.
Bakın bu UMREK yasalarımıza nasıl girmiş önce onu bir irdeleyelim. Soma maden
kazasından sonra, başta soma maden kazası olmak üzere bu kazaların, maden kazalarının
araştırılması için kurulan komisyonun tespit ve önerisi sonucunda kurulmuştur. O dönemde
yasalaşırken bu UMREK’le ilgili altyapı oluşturulurken dönemin kalkınma bakanı Sayın Lütfü
Elvan aynen şunları söylemiş; madencilerimizin raporlama konusunda sıkıntılar yaşadığını,
düzenlemeyle sıkıntıların giderileceğini ve hazırlanan raporların artık uluslararası alanda
akredite rapor hürriyeti kazanacağı, dolayısıyla uluslararası normlara uygun bir yapı
oluşturulacağı, kaldı ki uluslararası alanındaki uygulamaların da bu yönde olduğunu,
söylemek suretiyle düzenlemeyi savunmuştur.

BU YASALAR BU TEKLİFLER SARAYDA SİPARİŞLE YAZILIYOR
Peki ne değişti de 8 yıl içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bir kazanımı olan bu
ileri adımdan geri adım atıyoruz. Çünkü siparişle yasa yapıyoruz, çünkü bu yasa tekliflerinin

müellifi, buradaki ne ilk imzacıdır ne de bu kanunu bu teklifi savunanlardır. Bu yasalar bu
teklifler sarayda siparişle yazılıyor, önümüze getiriliyor komisyonlardan alelacele geçiriliyor.
Ondan sonra da yasa yaptık diyerek bu işler yasalaşıyor. Peki bu siparişle kanun yapma işinin
millete ne hayrı var? Ne faydası var? İmtiyazlı birkaç şirketi korumaktan başka, hiç kimseye
bir faydası yok. Peki şimdiye kadar nasıl yürümüş bu işler? Siz iktidar olana kadar 4 kez
değiştirilen bu kanun, siz iktidar olduktan sonra 21 kez daha değiştirilerek bu kanun yapboz
tahtasına dönüşmüştür. Siz inanıyorsunuz ki bu değişiklikler doğal kaynaklarımızı daha iyi
koruyacak madencilik faaliyetlerinin daha denetlenebilir hale getirecek. Bu değişikler sadece
ve sadece yandaşlar daha rahat ruhsat alsın diye yapılıyor, keyfi şekilde ruhsatlar dağıtılsın
diye yapılıyor.”

VAN GÖLÜ ÜZERİNE KURULACAK OLAN YÜZER GÜNEŞ ENERJİ SANTRALİ ELEKTRİK ÜRETİM
A.Ş. İLE BİRLİKTE YERLİ SERMAYEYLE YAPILMALI
Bu teklifte diğer önemli bir madde ise denizlerimizin yanında baraj gölleri, suni göller
akarsu ve tapu göllerde yenilenebilir enerji yatırımlarına açılmaktadır. Biz bu maddeyi olumlu
bulmakla beraber kurulacak olan güneş enerji santralleri, rüzgâr enerji santrallerinin imar
planlarından muaf tutulmaması gerektiğini söylüyoruz. Biz bu santralleri nereye kuracağız?
Nasıl kuracağız? Bunların etkisel değerlendirmeleri nelerdir? Uzun vadede bize ne tür
sıkıntılar yaratır? Bunların hepsini iyice tartışmamız gerekiyor.

Madde kapsamındaki tüm bu tesisler için o yüzden imar planı zorunlu tutulmalıdır.
Çünkü bu tesisleri kurarken orman ve sulak alanların tarım arazilerinin turizme uygun
bölgelerin, zeytinliklerin tahrip edilmemesi, erozyona uğratılmaması büyük önem arz
etmektedir Teklifteki ilgili madde yasalaşınca özellikle Van Gölü çok daha önemli bir duruma
gelecek. Van Gölü üzerine kurulacak olan güneş enerjisi santrali verimlilik açısından son
derece önemlidir. O yüzden her fırsatta yerli ve milli olduğunu ifade eden iktidarınızın bu Van
Gölü'nde yapılacak olan güneş enerjisi santralinin yerli sermayeyle yapılması yönünde tedbir
almasını teklif ediyorum. Van Gölü üzerine kurulacak olan yüzer güneş enerji santralinin
Elektrik Üretim AŞ ile birlikte yerli sermayeyle yapılmalı. Van Gölü kıyısı olan iller ve ilçeler de
bu santralin doğal ortağı yapılmalıdır. Hiçbir süreçte bu yatırım yabancılar tarafından
yapılmamalıdır.
İKTİDAR DOLARI ENFLASYONU KONTROL EDEMİYOR
Teklifte yer alan bir diğer madde adeta itiraf niteliğinde: Yenilenebilir enerji
alanındaki üretim tesisleri için yapılan yarışmalı ihalelerinde bakanlıkça belirlenen taban
fiyata Türk lirası zorunluluğundan vazgeçilerek dövize geçilmesi. Bunun anlamı şudur: Dolar
artacak hükümet olarak bu doları frenleyemiyoruz, enflasyonu kontrol edemiyoruz. O yüzden
yandaşa verdiğimiz ihalelerde yandaşlar zarar edecek, varsın millet zarar etsin. Dolardan
kaynaklı enflasyondan kaynaklı yandaş zarar etmesin düzenlemesidir. O yüzden bu maddenin
derhal buradan çekilmesi gerekiyor. Peki bu düzenleme ne zaman yapıldı. Türk lirasına
geçilme, 2020 yılında. 4 yıl içerisinde ne değişti? 4 yıl içerisinde değişen aslında hiçbir şey
yok. Sadece siz ülkeyi kötü yönettiğiniz için dolar yükseldi, enflasyon yükseldi ve bunun
sonucunda da sizler yandaşlarınızın zarar ettiğini düşünerek, onları kurtarma yoluna
gidiyorsunuz.

Peki o zaman Plan Bütçe Komisyonundaki görüşmelerde ilk imzacı olarak Sayın Nilgün
ÖK ‘YEKA yarışmaları kapsamında uygulanan döviz cinsinden fiyat tabanında artık Türk
lirasına döneceğiz. Kamu kurum ve kuruluşlarımızın yapacağı yatırımlar ve çalışmalarda Türk
Lirasına dönerek yerlilik ve milliliğimizi göstereceğiz.’ demiş ve düzenlemeyi bu şekilde
savunmuştu. Sonuç; 4 yıl sonra dolar ve enflasyon karşısında tarumar olan yerlilik ve millilik.

60 YILDA RUSLARIN CEBİNE 284 MİLYAR DOLAR GİRECEK SEVSİNLER BÖYLE YERLİLİĞİ DE
MİLLİLİĞİ DE
AKP iktidarının dilinden düşürmediği önemli konulardan biri ise enerjide dışa
bağımlılık. Enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmaktan bahsediyorlar, ama ne hikmetse bizim
topraklarımızda başka bir dünyada olmayan, şekli benzeri olmayan bir şekilde bizim olmayan
bir santral inşa ediliyor. Akkuyu Nükleer Santrali. Yap işlet sahip ol modeliyle yapılan bu
santral, bizim olmadığı gibi bizim burada bir tek görevimiz var; bu santralin müşterisi olmak
ve bununla övünen bir Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarı var ve enerji de dışa bağımlılıktan
kurtulmaktan bahsediyor. Bu olsa olsa Rusya'ya göbekten bağımlılık olur, Rusya'ya enerjide
göbekten bağlı olmak anlamına gelir. Bakın bu santralin kuruluş maliyeti 20 milyar dolar. Peki
15 yılın sonunda Rusya'nın bizden alacağı para ne kadar? 71 milyar dolar. Eğer bunu 60 yıla
revize eder, süresini uzatırsak Rusya'nın cebine girecek para ne kadar? 284 milyar. Yani bizim
yurttaşımız gidecek, elektrik faturasını ödeyecek siz de Türkiye Cumhuriyeti kasasından bu
parayı alıp götürüp Rusya'ya vereceksiniz ve ondan sonra enerjide dışa bağımlı
olmayacaksınız. Yerli ve milli olacaksınız. Sevsinler böyle yerliliği de milliliği de.

YERLİ MİLLİ OLMANIN ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIKTAN KURTULMANIN YOLU YATIRIMLARIN
KAMU ELİYLE YAPILMASI
Eğer eğer yerlileşmek istiyorsak, millileşmek istiyorsak, dışa bağımlı olmaktan
kurtulmak istiyorsak, bunun yolu yatırımların ülkemiz tarafından ülkemiz yatırımcıları
tarafından yapılması, daha doğrusu Elektrik Üretim AŞ. Yani kamu tarafından yatırım
yapılmasıdır. Bakın kamunun payı ne kadar düşerse elektrik de o kadar çok vatandaşın
cebinden fatura bedelleri artarak çıkar. O yüzden biz burada yerlilik, millilik ve dışa
bağımlılıktan kurtulmak istiyorsak kamunun payını artırmak zorundayız. Biz zaten bu Akkuyu
Nükleer Santrali'nde müşteriyken bunun ikincisinin Sinop'ta, üçüncüsünün Trakya'da; hele
hele Dışişleri Komisyonunda bekleyen Birleşik Arap Emirlikleri’yle yapılması planlanan bir
anlaşma var. O da feci. Eğer o anlaşma hayata geçerse biz Rusya'nın yanında Birleşik Arap
Emirlikleri’ne de göbekten bağımlı hale geliriz.

AKKUYU’DA DENETİM HAKKIMIZ YOK
Bu yönüyle çok sakıncalı, zaten müşteri olmaktan başka görevimiz olmayan bu
Akkuyu Nükleer Santralle ilgili teklifteki bir madde var. Eğer o madde de yasalaşırsa nükleer
madde taşıma işinin sigorta ve teminat gösterme yükümlülüklerinin 3. kişilere devrolma
imkânı tanımış olacağız. Ya zaten bizim bu santralin üzerinde herhangi bir denetim hakkımız
neredeyse yok. En son Ticaret Sicili Gazetesinde bir düzenleme yayımladılar. Daha önce
ortaklık yapısı değiştiği zaman, EPDK’dan izin alması gereken şirket artık yeni düzenlemeyle
ortaklık yapısı değiştiğinde sadece EPDK’ya bilgi verecek deniliyor. Biz burada zaten denetimi

iyice kaybetmişken, bu nükleer atıkların 3. şirketlere taşıtılma işi de bizim bu işlere ne kadar
yabancı olduğumuzu gösteriyor.